Etkenler
Mycobacterium tuberculosis, tüberküloz veya verem hastalığının etkeni olup, 1-4 µm uzunluğunda 0.3-0.6 µm eninde, ince ve bazen hafifçe kıvrık, hareketsiz, sporsuz, kapsülsüz çomak (basil) şeklindedir. [1]
Tüberküloz (MTBC)
Epidemiyoloji
Tüberküloz; gençlerin ve yaşlıların ölümüne sebep olan dünya genelinde en yaygın 2. enfeksiyon hastalığıdır. Dünya nüfusunun üçte biri enfekte olmuştur. Her yıl dünya genelinde 9 milyonun üzerinde insan tüberküloz vakasına yakalanmakta ve bunun yaklaşık 2 milyonu ölümle sonuçlanmaktadır. Türkiye’de 10 milyon ile 20 milyon arası bir nüfus tüberküloz ile enfekte olmuştur, yani vücutlarında henüz hastalık oluşturmamış verem mikrobunu taşımaktadır. Tüberküloz insidansı yaklaşık %0.027’dir. [2], [3]
Bulaşma Yolları
Hastalık vücudumuzdaki tüm organları etkileyebilmesine karşın basilin giriş kapısı her zaman akciğerdir. Akciğer tüberkülozu olan kişilerin öksürmesi, konuşması ve hapşırması sonucu akciğer salgıları damlacık şeklinde havaya atılırlar. Ortamda bulunan diğer sağlıklı kişiler havada asılı kalan bu damlacıkları solunum ile akciğerlerine alarak enfekte olur. Aynı zamanda balgamı ile tüberküloz basili çıkaran hastayla yakın temas içinde bulunulması ve Mycobacterium bovis tipi basil-enfekte inek sütünün tüketilmesi diğer etkenlerdir. [4]
Tanı
Tüberküloz tanısı, klinik bir örnekte (kan veya balgam) hastalık etkeni olan Mycobacterium tuberculosis bulunması ile kesin olarak koyulabilir. X-Ray taraması ve/veya tüberkülin deri testi, klinik örneklerin direkt mikroskopisi ve boyaması tanı için kullanılan yöntemler olmasına rağmen kesin tanı için yeterli olmamakla beraber duyarlı ve spesifik değildirler. [5]
PCR bazlı moleküler yöntemler Mycobacterium enfeksiyonlarının tanısında oldukça hızlı olmaları ve tanımlama aralıklarının genişliği ile yaygın bir kullanım alanı bulur. [6]
Kaynaklar
1) By KE Nelson, C.Williams, and N.Graham, Infectious Disease Epidemiology: Theory and Practice, July 15, 2000, p:653-655
2) Anonymous, Tuberculosis Fact Sheet, 2009 Update, World Health Organization.
3) Thierry Zozio, Caroline Allix, Selami Gunal, Genotyping of Mycobacterium tuberculosis clinical isolates in two cities of Turkey: Description of a new family of genotypes that is phylogeographically specific for Asia Minor, BMC Microbiol. 2005; 5: 44
4) Barry R. Bloom, William N. Rom, Stuart M. Garay, Tuberculosis: Pathogenesis, Protection and Control, Oct 1, 1994, p:47-49
5) Anonymous, Tuberculosis, NIAID Fact Sheet: NIAID, July 1999
6) Benjamin A. Pinsky and Niaz Banaei, Multiplex Real-Time PCR Assay for Rapid Identification of Mycobacterium tuberculosis Complex Members to the Species Level, Journal of Clinical Microbiology, July 2008, p. 2241-2246, Vol. 46, No. 7
