Yaz Sıcaklarının Serinleten Alternatifi Hastalıklara Neden Olmasın!

9 Haziran 2023

Yaz Sıcaklarının Serinleten Alternatifi Hastalıklara Neden Olmasın!

Havalar ısındıkça serin sularda vakit geçirmek cazibesini artırıyor. Su kenarında geçirilen keyifli bir günün ertesinde kimse hastalanmayı istemez. Güneşin zararlı ışınlarına karşı cilt sağlığınızı korumak için gölgede vakit geçirebilir ve güneş ışınlarını engelleyen onaylı ürünler kullanabilirsiniz. Peki göz sağlığınız, mide-bağırsak veya kulak sağlığınız? Yüzdüğünüz suların güvenliğinden ve hijyeninden ne kadar eminsiniz?

Yüzme her yaştan bireyler için eğlenceli ve rahatlatıcı bir aktivitedir. Deniz, nehir, göl ve havuz gibi açık su havzalarının dışardan ne kadar temiz görünürse görünsün, mikroskop altında incelendiğinde, canlılık yönünden biraz kalabalık olduğu fark edilebilir. Su hayattır, bu sebeple birçok canlı türü için mükemmel bir yaşam alanıdır.

Açık su havzalarında görülebilecek mikro canlılar, balık larvaları gibi omurgalı hayvanlardan, denizanası ve midye gibi omurgasızların saydam görünümlü “yavru” formuna, böcek yumurtalarına kadar çeşitli tipte olabilir. Bu tür canlıları içeren suların kaza ile yutulması kişiye gün boyu sürecek rahatsızlık verebilir. Özellikle göl gibi kapalı havza sulak alanlar, sınırlı bir alana ve yavaş bir devir daim sistemine tabi olduklarından, içinde yaşayan canlıların yoğunluğu zaman zaman artabilir. Bu tür sulak alanlarda havaların ısınmasıyla hem suyun buharlaşması hem de canlıların üreme dönemine girmesi nedeniyle litre başına düşen canlı sayısı artar. Bu, kaza eseri mideye girecek bir yudum göl suyunun, karın ağrıtma ihtimalini artıracaktır. Ancak bu tür kazalar bulaşıcı rahatsızlıklar yaratmadığından toplum sağlığı açısından önemli değildir. Bizleri asıl ilgilendiren, insan bedeninde uzun süreli tutunan, tedaviye dirençli rahatsızlıklar yaratan ve hayatı kalitesizleştiren bulaşıcı hastalıkların önlenmesidir.

Kimi hastalık yapıcı etmenler suda ve nemli yerlerde normalden daha yüksek oranlarda bulunur. Nem ve besin denklemine sıcaklık artışı eklendiğinde patojenler için harika bir üreme ortamı oluşur. Su, yapısı itibariyle canlılara hareket alanı sağladığından, hastalık yapıcı etmenlerin yayılmasına olanak verir. Halka açık havuzlar ve plajlar, yoğun insan aktiviteleriyle birçok hastalık yapıcı etmen için aktarma merkezi görevi görür. Deniz ve göllerde doğal olarak

bulunan patojenlerin üzerine, insanlar aracılığıyla taşınan mikroorganizmalar eklendiğinde, bu alanlar yüzerek kapabileceğiniz çeşitli hastalıkların yuvası haline dönüşür.

Yüzerken Hangi Hastalıklar Kapılabilir?

Halk sağlığını korumak adına havuz ve diğer su kaynaklarında alınabilecek fiziki önlemler vardır. Mesela havuzların hastalık etmenlerinden arındırılması düzenli filtreleme ve tuz, klor ve benzeri gibi kimyasallar ile sağlanır. Deniz, göl ve nehirlerin doğal döngüsü, dışarıdan müdahale edilmediği sürece ekolojik dengede tutulur. Ancak insan aktiviteleri sonucu kirletilmiş nehir, göl ve denizlerin dengesi bozularak doğal filtreleme sistemlerinden mahrum kalmaktadır. Doğal su kaynaklarının dengesini koruyup, inşaat, evsel, kanalizasyon ve benzeri atıklar ile kirletmemeliyiz. Çünkü hijyenik koşulları bozan patojenler su yoluyla geniş alanlara yayılarak daha fazla kişiye bulaşır. Suda bulunan patojenler mide-bağırsak enfeksiyonları, kulak, göz ve cilt enfeksiyonları ve özellikle kadınlarda idrar yolu enfeksiyonları gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilirler.

Islak alanlar aracılığıyla yayılan bulaşıcı hastalıklardan en yaygın olanı gastroenterit ile sonlanan hastalıklardır. Kusma, karın ağrısı ve ishal gibi belirtilerin görüldüğü mide-bağırsak hastalıkları, patojenlerle kirlenmiş suyun yutulmasıyla vücuda girer. Bu patojenler Cryptosporidium ve Giardia duodenalis gibi tek hücreli parazitler, Shigella ve Escherichia coli gibi bakteriler ve norovirüs gibi virüslerdir.

Bunların başka bir ortak noktası insan dışkısında bulunmasıdır. Açık havuz veya denize girmeden önce kişilerin vücut hijyenini sağlaması ve temiz suyla duş alması bu sebeple önemlidir.

Mantar ve bakteri kaynaklı cilt, göz ve kulak iltihapları dikkat edilmesi gereken başka bir husustur. Havuz ve denizde yüzdükten sonra göz hassasiyetleri oluşabilir. Tuz, klor ve benzeri kimyasallarının tahriş etmesiyle oluşan göz hassasiyetleri, geçici olduklarından zararsız sayılır. Ancak bakteriler ve virüsler konjonktivit gibi uzun süren ve tedavi gerektiren, ağrı ve yanma hisli göz enfeksiyonlarına neden olur. Dış kulak iltihabı (otitis externa), kulak kanalına giren bakterilerin ıslak ortam sebebiyle çoğalarak kulak yolunu enfekte etmesiyle oluşur. Sayamayacağımız kadar çok bakteri türü bunun sorumlusudur. Dış kulak iltihaplarını engellemek için yüzme sonrası kulaklarınızı kurulamaya özen gösteriniz.

Havuz ve plajın çevresinde, süzülen sularla oluşan küçük gölcüklerde yaşamayı seven başka bakteri ve mantarlar da vardır. Havuz ve deniz etrafında yürürken uygun terlik giymeniz, varsa açık yaralarınızı sarmanız mikroorganizmaların ayakta yol açacağı cilt enfeksiyonlarını önlemek için basit bir yöntemdir. Ayrıca havuz girişlerinde bulunan ayak banyosuna bu patojenleri öldürmek için kimyasallar ilave edildiğinden, özellikle havuza girmeden

önce temiz terlik ve ayağınızı bu banyodan geçirmeniz önemle tavsiye edilir. Islak alanların kullanımı sonrası, olası enfeksiyonları önlemek adına ayaklarınızı iyice kurutunuz.

Yüzme ile alakalı en yaygın hastalıklardan bir diğeri ise idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Çeşitli bakteri ve mantarlar, idrar deliğinden idrar yolu, idrar kesesi ve böbreklere ulaşarak ağrılı ve uzun süren tedaviler gerektiren enfeksiyonlara neden olabilir. Kadınların, erkeklere göre daha kısa idrar yoluna sahip olması nedeniyle hastalık yapıcı canlıların idrar kesesi ve böbreklere yerleşmesi kolaylaşır. Bu sebeple yüzme kaynaklı idrar yolu enfeksiyonları özellikle kadınların dikkat etmesi gereken bir konudur. Yüzme sonrası ıslanan kıyafetleri kuruları ile değiştirmek ve apış bölgesi için nemi hapseden pamuklu kumaşlardan yapılmış iç çamaşırı giymek bakterilerin çoğalmasını engelleyerek idrar yolu enfeksiyonu ihtimalini azaltır.

Yüzdüğünüz su kaynağı ne kadar temiz olursa olsun, kendinizi ve çevrenizi korumak adına, kişisel temizliğinize dikkat ederek, hasta iken yüzme sularından uzak durarak ve açık yaraları uygun bir şekilde koruyarak, sevdiklerinizle beraber yüzmenin ve güzel havanın tadını çıkarabilirsiniz.