İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü (HIV)

Etkenler

AIDS’e sebep olan insan bağışıklık yetmezlik virüsü (HIV), Retroviridae ailesi içinde bir RNA virüsüdür. HIV’in HIV-1 ve HIV-2 olmak üzere iki genotipi ve birçok grup ve alt tipi vardır. HIV-1 en yaygın görülen ve en patojenik genotiptir. HIV-1, ‘M (major) grubu’ ile daha seyrek görülen 3 gruba (N, P, O) ayrılmıştır. M grubu da kendi içerisinde devam eden mutasyonlara göre alt tiplere ayrılmıştır. [1]

Epidemiyoloji

Dünya üzerinde 33.4 milyon kişinin (dünya nüfusunun yaklaşık %0,6’sı) HIV enfeksiyonu taşıdığı ve 330,000’i 15 yaş altı çocuklar olmak üzere 2.1 milyon kişinin HIV enfeksiyonu sonucu öldüğü tahmin edilmektedir. HIV virüsü ile doğan bebeklerin büyük çoğunluğu ilk yıl içerisinde HIV’in oluşturduğu komplikasyonlar sonucunda ölebilmektedir. Fakat, doğum sonrası ilk 12 hafta içerisinde uygulanan erken teşhis ve tedavi bu ölümlerin %75 oranında önüne geçmektedir. [2]

Bulaşma Yolları

HIV virüsünün başlıca bulaşma yolu korunmasız cinsel ilişkidir. Bunun yanında kan ve kan ürünlerinin nakli, uyuşturucu kullananlar arasındaki iğne paylaşımı yoluyla da bulaşabilir. HIV, anneden bebeğe plasenta ve süt yoluyla bulaşabilir. HIV virüsü oldukça hassastır ve vücut dışında havada ve suda uzun süre yaşayamaz ve günlük yaşam aktiviteleri sırasındaki gündelik temaslarla (el sıkışma, hapşırma, öksürme, sarılma, öpüşme, mutfak gereçleri paylaşımı, sinek/böcek sokması vb.) bulaşmaz. [3],[4]

Tanı

HIV enfeksiyonlarının teşhisi ve izlenimi;  ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), p24 antijen testi , hızlı testler ve nükleik asit tesleri ile yapılabilmektedir. Hastalığın başlangıcı ile antikor oluşumu arasında kalan zaman ve bebeklerde anne antikorunun kullanılması mevcut antikor testlerini etkisiz kılmaktadır. HIV-RNA Real-Time PCR testi antikor testlerinin etkisiz olduğu durumlarda kullanılabilmektedir. [5], [6]

Kaynaklar

  1. K. E. Nelson, C. Williams, and N. Graham., Infectious Disease Epidemiology: Theory and Practice, July 15, 2000 , p :809-815
  2. Anonymous, AIDS Epidemic Update December 2009 , UNAIDS/WHO.
  3. Sande MA: Transmission of AIDS. The case against casual contagion. N Engl J Med 1986, 314(6):380-2
  4. Slater M, Stringer EM, Stringer JS: Breastfeeding in HIV-positive women: What can be recommended? Paediatr Drugs 2010, 12(1):1-9
  5. S. Luft, K. Seme and M. Poljak, Laboratory diagnosis of humanimmunodeficiency virus infection, Acta Dermatoven APA Vol 13, 2004, No 2
  6. Margaret Fearon, MD FRCPC , The laboratory diagnosis of HIV infections, Can J Infect Dis Med Microbiol. 2005 Jan–Feb; 16(1): 26–30.

İlgili Kitler