HBV, Hepadnaviridae ailesine ait 40-45 nm boyutunda zarflı, çift sarmallı bir DNA virüsüdür. Transkriptaz enziminin genom replikasyonuna eşlik etmesi, HBV replikasyonunu diğer DNA virüslerinden farklı kılmaktadır Karaciğerde yerleşir ve orada çoğalır. Zamanla karaciğeri tahrip ederek, siroz ve hepatosellüler karsinoma gibi hastalıklara sebep olur. Hepatit B virüsü (HBV) 8 ana genotipe ve alt tiplere ayrılmıştır. [1], [2]
Dünya genelinde 2 milyar insanın (dünya nüfusunun yaklaşık 1/3’ünün) hepatit B ile enfekte olduğu ve bu kişilerin 400 milyonunda enfeksiyonun kronik hepatit B hastalığına dönüştüğü bilinmektedir. Her yıl yaklaşık 1 milyon insan hepatit B ve onun neden olduğu sorunlar nedeni ile yaşamını yitirmektedir. Ülkemizde bugün her 3 kişiden yaklaşık 1’i hepatit B virüsü ile karşılaşmıştır. Yine her 10 kişiden 1’i hepatit B virüsünü taşımakta ve bulaştırmaktadır. Hastaların %75-80’inde herhangi bir belirti vermeksizin gelişir, taramalarda ve kan bağışlarında yapılan tetkiklerde tesadüfen tespit edilebilir. [3], [4]
HBV, HIV’den 50-100 kat daha fazla bulaşıcı bir virüstür ve açık havada 7 güne kadar aktif kalabilmektedir. Kan ve vücut salgıları (meni, tükürük, vajinal salgılar, ter, gözyaşı) ile temas sonucu yayılır. HBV; enfekte kan veya kan ürünleri kullanımı ile, enfekte anneden bebeğe doğum sırasında (bulaşma doğumda veya hemen sonrasında nadir durumlarda rahim içindeyken olur), virüs bulaşmış iğne ve diğer tıbbi cerrahi malzemelerin kullanımı ile, korunmasız cinsel ilişki ile, dövme yaptırırken kullanılan iğneler ile bulaşmaktadır. [4]
HBV enfeksiyonların teşhisi ve izlenimi; antijenlerin (çekirdek veya zarfta bulunan) veya antikorların (IgM ve IgG ) hasta serumunda saptanmasını sağlayan serolojik testler, enfeksiyonun hangi evrede olduğunu belirlemede ve enfektivitenin değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Genellikle HBV yüzey antijeni ( HBsAg) ve HBV çekirdek antijenini hedef alan antikorların (anti-HBc) tarandığı testler kullanılmaktadır. Serolojik yöntemler antikor oluşumundan önceki dönemde etkisiz kalmaktadır. Bu handikap Real-Time PCR testleri ile kolayca aşılır. Ayrıca virüs gittikten sonra kalan antikorların yol açacağı yanlış negatif sonuçların da önüne geçilir. Bu yöntem viral replikasyonun en iyi şekilde gösterilmesi, serolojik göstergelerin doğrulanması, tanı ve tedavinin takibi ve mutant virüs enfeksiyonlarının neden olduğu karışıklıkların aydınlatılması açısından önemlidir. [5], [6]
1) By K. E. Nelson, C. Williams, and N. Graham., Infectious Disease Epidemiology: Theory and Practice, July 15, 2000, p :907-921
2) Barbara Rehermann and Michelina Nascimbeni, Immunology of Hepatitis B virus and Hepatitis C Virus Infection, Nature Reviews, Vol. 5, March 2005, p:215-229
3) Anonymous, Hepatitis B Fact Sheet No. 204. 2008, World Health Organization.
4) Jinlin Hou, Zhihua Liu, and Fan Gu, Epidemiology and Prevention of Hepatitis B Virus Infection, Int. J. Med. Sci. 2005 2(1),p: 50-57
5) Norman Gitlin, Hepatitis B: diagnosis, prevention, and treatment, Clinical Chemistry. 1997; 43:1500-1506.
6) Erwin Sablon and Fred Shapiro, Advances in Molecular Diagnosis of HBV Infection and Drug Resistance , Int. J. Med. Sci. 2005 2(1), p: 8-16
